Hơn 20 năm trước, tôi cùng đồng đội hành quân lên vùng biên giới Đức Cơ (Gia Lai) vào ngày mưa tầm tã. Đơn vị trú quân trong căn nhà tường đất, mái lợp tôn thủng lỗ chỗ nên mưa dột tứ bề. Những cơn mưa tiếp nối khiến đường đất trơn nhẫy, bước đi vô cùng khó khăn.

Sau buổi lao động, chúng tôi lang thang trong rừng tìm rau dại để cải thiện bữa ăn hằng ngày. Những ngọn rau dền, tàu bay mướt xanh trên nền đất đỏ. Và, sản vật không thể thiếu trong mùa mưa ở vùng cao nguyên đất đỏ là măng le. Chúng tôi mỗi người mang chiếc bao rỗng và dao bén vào rừng. Những bụi le vươn cao rì rào trong gió. Khi phát hiện măng dưới gốc le, tôi liền dùng dao cắt lấy cho vào bao mang theo bên mình.

Say lòng với măng dầm ớt cay

TRANG THY

Thỉnh thoảng, chúng tôi gặp những người đồng bào dân tộc thiểu số cũng cõng gùi đi hái măng mang về để bán hay chế biến thức ăn cho bữa cơm gia đình. Họ đi từng nhóm dăm ba người nói cười rôm rả. Sau những giờ cặm cụi trong rừng, chúng tôi cuốc bộ trở về nơi trú quân khi măng đã lưng lửng bao.

Măng mang về được lột lớp vỏ bên ngoài và cho vào thau nước rửa sạch. Sau đó, chọn lấy phần măng non xắt mỏng rồi đem xào, trộn gỏi, nấu canh hay… dầm với ớt.

Để làm măng dầm ớt, sau khi xắt mỏng rửa sạch thì vớt măng ra rổ cho ráo nước. Lặt bỏ cuống ớt rồi dùng dao khứa dọc thân và nạo bỏ hạt. Đun sôi nước trên bếp lửa rồi để nguội. Sau đó, cho ít muối cùng đường vào hòa tan trong nước. Cho măng và ớt vào hũ thủy tinh rồi đổ nước vào, dùng tấm phên đan bằng thân le chẻ mỏng chèn bên trên rồi đậy nắp.

Vài ngày sau, măng dầm ớt thơm lừng khi mở nắp. Đến bữa cơm, gắp măng ra đĩa, đặt cạnh những món ăn đạm bạc phảng phất hương vị núi rừng. Cả măng lẫn ớt đều cay, ăn riết thành quen rồi mê. Gắp măng chấm nước mắm đưa vào miệng nhai giòn giòn, sảng khoái lạ thường. Vị đắng dịu hòa cùng chua nhẹ quyện với vị mặn mà của mắm lưu nơi đầu lưỡi.

Chiều nay thấy trúc lại nhớ măng le dầm ớt chua cay ngày nào. Vào nhà, lướt Facebook thấy bạn rao bán măng chua dầm ớt nên vội điện thoại hỏi mua. Mươi phút sau, tôi ngây người đón hũ măng chua thơm lừng. Tôi vội dọn mâm, gắp măng ra đĩa để thưởng thức hương vị ngày xa. Chậm rãi nhai miếng măng trắng ngần, thêm miếng ớt cay khiến lòng dậy lên bao nỗi nhớ. Nhớ những bữa cơm thắm tình đồng đội giữa miền biên viễn.