Co thắt mạch vành là gì?

Co thắt mạch vành được định nghĩa là tình trạng tắc hoàn toàn hoặc gần hoàn toàn thoáng qua của động mạch vành - động mạch dẫn máu giàu oxy đến nuôi dưỡng cơ tim.

Trong thời gian co thắt mạch vành, động mạch vành bị co thắt liên tục, gây ra tình trạng thiếu máu tạm thời cho cơ tim (thiếu máu cơ tim cục bộ).

Bạn có thể bị co thắt mạch vành ngay cả khi không mắc bệnh mạch vành, nhưng hầu hết những người bị co thắt mạch vành đều có tắc hẹp mạch vành, ít nhất là ở mức độ nhẹ.

Triệu chứng cảnh báo co thắt mạch vành

Triệu chứng điển hình của co thắt mạch vành là cơn đau thắt ngực, tuy nhiên tình trạng này cũng có thể diễn biến thầm lặng mà không có bất kỳ triệu chứng nào. Trên thực tế, co thắt mạch vành thường xảy ra khi bạn đang nghỉ ngơi, thậm chí khi đang ngủ. Cơn đau cũng có thể xảy ra khi bạn gắng sức, thậm chí có thể khiến bạn ngất đi.

Cơn đau thắt ngực được mô tả như sau:

- Xảy ra ở dưới xương ức hoặc phía ngực trái, thường là đau nặng và có thể lan sang cổ, hàm, vai hoặc cánh tay.

- Thường xuất hiện cùng thời điểm mỗi ngày, thường vào lúc nửa đêm đến 8 giờ sáng.

- Kéo dài từ 5 phút đến nửa tiếng và có thể diễn ra với tần suất khác nhau ở từng người, từ vài lần/năm tới vài lần/ngày.

Ngoài ra, người bệnh cũng có thể cảm thấy khó thở, thậm chí là ngất xỉu, mất ý thức.

Co thắt mạch vành có thể kéo dài, khiến người bệnh thấy đau đớn, khó chịu

Mối liên hệ giữa co thắt mạch vành và đau tim

Nếu tình trạng co thắt mạch vành diễn ra thường xuyên kéo dài có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim, ngừng tim, đột tử… Có khoảng 40% người bị co thắt mạch vành kèm tình trạng này. Đặc biệt ở những người bệnh có mảng xơ vữa mạch vành thì nguy cơ nhồi máu cơ tim gia tăng rất cao.

Do đó, người bệnh cần được đưa đi cấp cứu ngay nếu thấy các triệu chứng cảnh báo cơn nhồi máu cơ tim sau:

- Cơn đau thắt ngực không thuyên giảm, ngay cả khi đã dùng 2 liều nitroglycerin.

- Cảm giác lo lắng, bồn chồn không có nguyên do, buồn nôn, nôn và buồn đi cầu, đổ mồ hôi lạnh, mặt tái đi.

- Khó thở, choáng váng, cảm thấy như mình sắp ngất đi.

Các yếu tố nguy cơ gây co thắt mạch vành

Trong đa số trường hợp, co thắt mạch vành thường xảy ra ở những người trong độ tuổi từ 40 - 60. Tình trạng này có liên quan tới một số yếu tố sau:

- Hút thuốc lá.

- Uống nhiều rượu bia.

- Phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt.

- Dùng một số loại thuốc hóa trị.

- Thiếu magne.

- Co thắt ở các động mạch khác, gây ra các tình trạng như đau nửa đầu hoặc hội chứng Raynaud (hiện tượng co thắt của các động mạch làm giảm dòng máu nuôi mô cơ quan).

- Nhiễm độc tuyến giáp (thừa hormone tuyến giáp).

- Tình trạng dị ứng mạn tính như tam chứng Samter (hen phế quản, polyp mũi và các phản ứng dị ứng với aspirin).

Điều trị co thắt mạch vành

Mục tiêu của việc điều trị co thắt mạch vành là kiểm soát cơn đau tức ngực, ngăn ngừa đau tim, nhồi máu cơ tim trong tương lai.

Các bác sỹ có thể kê đơn cho bạn thuốc nitroglycerin ngậm dưới lưỡi để giảm cơn đau thắt ngực khi bị co thắt mạch vành. Bạn có thể được kê thêm nitroglycerin dạng viên giải phóng chậm có tác dụng kéo dài, giúp ngăn ngừa các cơn đau trong tương lai.

Ngoài ra, một số loại thuốc khác cũng được chỉ định cho bạn giúp kiểm soát co thắt mạch vành và phòng ngừa rủi ro như thuốc chẹn kênh calci, thuốc chẹn kênh beta, thuốc ức chế men chuyển...

Bạn cũng cần hiểu tình trạng co thắt động mạch vành được kích hoạt chủ yếu bởi lối sống không lành mạnh. Do đó, thay đổi lối sống là biện pháp quan trọng nhất để kiểm soát co thắt động mạch vành.

Để duy trì lối sống lành mạnh, bạn nên ngừng hút thuốc lá, tránh căng thẳng, hạn chế cholesterol, thường xuyên tập thể dục và giảm cân nếu bạn bị thừa cân, béo phì. Đồng thời, tham khảo kết hợp thêm sản phẩm thảo dược đã được kiểm chứng lâm sàng cũng giúp tăng cường chức năng tim và tăng cường lưu thông máu, qua đó giúp giảm triệu chứng đau thắt ngực và phòng tránh rủi ro nhồi máu cơ tim, suy tim.

Vi Bùi H+ (Theo Clevelandclinic)