Chiang Mai, thành phố ở phía bắc đất nước chùa vàng, có thể không chịu ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch khi ghi nhận số ít ca nhiễm và một ca tử vong duy nhất. Tuy nhiên, xét về kinh tế, mọi hoạt động liên quan đến du lịch như nhà hàng, khách sạn, quán bar, trại voi, tiệm massage... đều tê liệt vì vắng bóng khách quốc tế.
Ratana Jaikusol, chủ quán Ratana's Kitchen, trên đường Tha Pae, con phố chính ở Chiang Mai, nói rằng đại dịch là một thảm họa: "Vào thời điểm này hàng năm, những chiếc bàn luôn kín khách, nhưng giờ nhìn xem". Cô chỉ tay quanh nhà hàng trống không và thở dài: "Không có khách, không có tiền".
Năm nay, người Thái cũng không tổ chức Lễ hội Hoa vào tháng 2. Mọi năm, đó là ngày đông khách nhất trong năm của Ratana, còn giờ cô không biết đến khi nào khách du lịch sẽ quay lại.
Hiện tại, mỗi ngày bà chủ này kiếm được số tiền bằng 5% so với trước đại dịch. Phần lớn nhân viên của Ratana đã nghỉ việc, hầu hết chuyển sang làm tài xế công nghệ giao đồ ăn bằng xe máy. Trên những con phố vắng vẻ của thành phố, dường như bất kỳ ai lái xe máy cũng đang làm cho công ty giao đồ ăn.
Ratana Jaikusol ngồi đợi khách trong nhà hàng vắng vẻ của mình. Năm 2021, những chủ doanh nghiệp như Ratana phải đối mặt với thêm một năm khó khăn, vì không có dấu hiệu nào cho thấy đại dịch sẽ suy giảm. Ảnh: Ron Emmons/SCMP
Thời gian này, mọi thứ thật yên tĩnh tại Anantara Chiang Mai Resort. Quản lý Syahreza Ishwara nói rằng đã phải cho một số nhân viên nghỉ việc, số khác bị giảm lương. Và đây là tình hình chung của các khách sạn trên toàn quốc.
"Dù được chính phủ hỗ trợ qua nhiều chiến dịch kích cầu nội địa, công suất phòng của khu nghỉ dưỡng vẫn thấp hơn mức bình thường. Giờ chúng tôi chỉ còn hy vọng khi có vaccine, kinh doanh sẽ trở lại như trước", Syahreza nói.
Những tập đoàn khách sạn quốc tế như Anantara có thể chịu lỗ một thời gian nhưng những khách sạn nhỏ, hoạt động độc lập khó trụ lại quá lâu trong đại dịch. Gade Gray, chủ khách sạn Elliebum Boutique ở trung tâm phố cổ Chiang Mai, cho biết công suất thuê phòng giảm còn khoảng 10%, so với mức trung bình trước dịch là 70%.
"Chúng tôi đã làm mọi thứ để tạo thêm thu nhập, từ mở triển lãm nghệ thuật, biểu diễn nhạc sống cho đến bán thịt lợn nướng. Gần đây, chúng tôi mở thương hiệu mới và giao hàng tận nhà. Điều may mắn là các món ăn mới như pate, xốt bơ chanh và nước chấm kiểu Trung Đông đang rất được ưa chuộng", Gade cho biết.
Các quán bar và địa điểm biểu diễn nhạc sống trong thành phố cũng hứng chịu ảnh hưởng từ đại dịch. Những cơ sở mở lại chưa lâu, trước đó đã bị đóng cửa từ đầu tháng 1 vì làn sóng Covid-19 mới xuất hiện ở Thái Lan.
Oliver Benjamin cho biết hiếm khi rời nhà mà không có cây đàn guitar. Anh thường đến chơi nhạc ở các quán bar. Nhưng vì đại dịch, từ một ngôi sao nhạc rock, Benjamin thành ẩn sĩ. Tuy nhiên, nỗi buồn của Benjamin không thấm vào đâu so với những nhạc công địa phương - những người không chỉ đàn hát vì đam mê mà còn để kiếm tiền nuôi gia đình. Nhiều người bạn Thái lan của anh lao đao vì không thể kiếm sinh kế khác.
Một trong số những điểm du lịch hút khách ở Chiang Mai bị ảnh hưởng nặng nề nhất là các trại voi. Tiền mua thức ăn và trả lương cho nhân viên chăm sóc là 44 USD một ngày. Trước đại dịch, có khoảng 80 trại voi đang hoạt động ở miền bắc đất nước. Hầu hết đang đóng cửa. Gần 1.000 con voi đang sống trong tình trạng khó khăn. Một nửa trong số đó đã trở về làng của các quản tượng, nơi chúng có thể tự kiếm ăn trong rừng. Do đó mọi nhân viên bị cắt giảm 50% lương.
Những con voi ở trang trại Patara Elephant tại Chiang Mai. Ảnh: Ron Emmons/SCMP
Theerapat Trungprakan, chủ trang trại voi Patara và là chủ tịch của Hiệp hội Liên minh voi Thái Lan, cho biết vài người nghĩ rằng thật tốt khi các con voi không phải làm việc, nhưng thực tế không phải vậy. "Chúng cần tập thể dục và khi các trang trại voi đóng cửa chúng không thể làm được điều này. Chúng là những sinh vật nhạy cảm và sẽ bị tổn thương tinh thần nếu bị tách khỏi bầy đàn hay quản tượng. Ngoài ra, nếu không có chế độ ăn uống đa dạng, chúng dễ bị ốm. Và công tác chăm sóc thú ý tiêu tốn nhiều tiền", Theerapat nói.
Với những nhân viên massage, dạy thiền, nấu ăn ở Chiang Mai, đại dịch là cơn ác mộng. Homprang Chaleekhana, chủ trường dạy massage Baan Hom Samunphrai, cho biết đầu năm 2020, khi đại dịch chưa bùng phát, khách hàng đã đặt kín chỗ. Nhưng sau đó, họ buộc phải đóng cửa trường vì Covid-19. Sáu tháng sau đó, quỹ tiết kiệm của họ đã hết sạch. Hiện tại, Chaleekhana mở lớp dạy massage với thảo dược truyền thống qua mạng. Đây là hành trình khó khăn, nhưng cũng là cách duy nhất để kiếm tiền.
Một lớp học trực tuyến của trường Baan Hom Samunphrai. Ảnh: Ron Emmons/SCMP
Pakkanan Winijchai, người đứng đầu văn phòng của Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) tại Chiang Mai, cho biết chính quyền đang làm tất cả để có thể khiến du khách cảm thấy an toàn. Cơ quan này đang trao chứng chỉ Quản lý An toàn và Sức khỏe cho các nhà hàng, khách sạn, địa điểm du lịch tuân thủ đúng quy trình phòng ngừa dịch bệnh như đo thân nhiệt, đeo khẩu trang, sát trùng tay... Tuy nhiên, khi hầu hết quốc gia trên thế giới đang hạn chế việc đi du lịch, nên người Thái vẫn không thể làm gì hơn để hút nhiều khách ghé thăm.
Anh Minh (Theo SCMP)
Tháng 12/2020, tạp chí du lịch Condé Nast Traveler đã công bố danh sách "Thành phố thân thiện nhất thế giới", dựa trên bình chọn của du khách khắp hành tinh. Chiang Mai đứng đầu với lời nhận xét tích cực: "Nếu bạn ở lại đây vài ngày, người dân địa phương sẽ bắt đầu nhận ra bạn và chào hỏi".
