Ký ức ngày xa chợt ùa về. Thuở trước, người làng tôi thường vác nhủi (một dụng cụ đánh bắt tôm cá) ra đồng hay ven đầm nước xúc tép trong ngày trời rét lạnh. Sau vài giờ lặn lội trong nước, họ vác nhủi trở về với chiếc giỏ tre treo lủng lẳng bên hông theo nhịp bước. Về đến nhà, họ trút cá nhỏ và tép đồng bắt được ra rổ. Đôi tay nhăn nheo vì nước lạnh phân loại rồi rửa sạch trước khi chế biến món ăn trong bữa cơm gia đình. Cá nhỏ kho mặn với khế chua hay nghệ làm “hao cơm” trong ngày trời mưa gió. Mớ tép búng nhảy trông thật đã mắt, hứa hẹn mang lại những món ăn dân dã thơm ngon.

Nguyên liệu chuẩn bị

Người dân quê tôi thường nấu canh tép với các loại củ trồng trong vườn nhà: củ mì, củ từ, củ lăng... Tép xào với dưa cải rất ngon, nhưng ngon hơn cả là đem xào cùng dưa môn muối chua. Dưa môn là loại thực phẩm tình thương mến thương của người dân quê. Mưa gió tơi bời khiến những liếp rau xanh trong vườn nhà dập nát te tua. Bữa cơm thường ngày đôi khi vì thế trở nên “khó nuốt” do thiếu rau. Thế là người dân quê tôi mang dao lên gò đồi cắt bẹ môn đem về muối dưa để dành chế biến món ăn.

Thân khoai môn hình dáng giống bạc hà nhưng lá xanh cùng bẹ màu tim tím. Môn mang về rửa sạch rồi cắt khúc cỡ ngón tay và chẻ dọc. Tránh tiếp xúc với nhựa và thường nhúng tay vào nước để khỏi bị ngứa da. Tiếp đến, rửa sạch rồi vớt ra rổ cho ráo nước. Sau đó, cho môn vào chum, đổ nước vo gạo vào rồi dùng vỉ tre chèn lên trên và đậy kín. Chừng vài ngày thì môn chua, tỏa hương thơm dịu khi mở nắp.

Đĩa dưa môn xào tép đơn sơ gợi bao thương nhớ. Hương vị làng quê cho bữa cơm gia đình thêm ấm cúng trong những ngày cuối năm.

Giờ không còn nhủi tép như trước. Nhiều người bắt tép bằng cách giăng đăng nò ở đầm Lâm Bình (xã Phổ Cường, TX.Đức Phổ, Quảng Ngãi). Chừng 2 - 3 giờ sáng, họ rời nhà đến ven đầm rồi chèo thuyền con lướt nhẹ trên mặt nước đổ nò bắt tép cùng những loại cá nhỏ. Sớm mai, rổ tép tươi rói được bày bán ở chợ quê.

Đến bữa, vớt môn ra khỏi chum rồi vắt nhẹ tay cho ráo nước. Dạo ra vườn nhổ ít nén, rửa sạch cả phần rễ rồi cắt ngắn. Đun sôi dầu phộng trên bếp cùng hành tím xắt lát đến khi tỏa hương thơm thì cho dưa môn vào chảo cùng ít muối hầm, dùng đũa đảo đều. Tiếp đến, cho rau nén cùng tép và vài lát ớt xắt mỏng vào chảo rồi đảo nhẹ, nêm gia vị vừa ăn. Khi tép vừa chín, rắc ít tiêu xay nhuyễn lên trên rồi nhấc khỏi bếp là đã có món tép xào đậm đà hương vị.

Tép xào dưa môn ăn kèm bánh tráng nướng

TRANG THY

Đĩa dưa môn xào tép đơn sơ gợi bao thương nhớ. Hương vị làng quê cho bữa cơm gia đình thêm ấm cúng trong những ngày cuối năm. Vị ngọt từ tép hòa cùng chua dịu của dưa môn quyện với mặn mà của muối lẫn cay của ớt, tiêu. Thêm tí bánh tráng gạo quê nướng chín giòn rụm cho bữa cơm nhà thêm rôm rả.